STRESZCZENIE
Etnograficzne studium urzędu pocztowego położonego w zamieszkałej przez klasę ludową dzielnicy na przedmieściach Paryża pozwala uchwycić, jak w praktyce kształtują się stosunki pomiędzy jej mieszkańcami a dobrze im znaną instytucją państwową. Urzędnicy pocztowi przyjmują wobec mieszkańców postawy niejednoznaczne, co ma związek z ich pozycją społeczno-zawodową, warunkami pracy i ze specyfiką wzajemnych kontaktów, które są częste i naznaczone rutyną, a jednocześnie charakteryzuje je dystans społeczny. Postawy pracowników poczty są rozmaite: od ścisłego przestrzegania regulaminów po zaangażowanie w budowanie osobistych relacji. Relacja mieszkańców z instytucją i jej przedstawicielami również nie jest jednoznaczna. Mieszkańcy czasem doświadczają dominacji i stygmatyzacji, gdy urzędnik przyjmie postawę nadmiernie „skrupulatną”, ale kontakt ten może też mieć wartość integrującą, gdy pozwoli na to jego „pomocna dłoń”.
ABSTRACT
Relations between Street Level Bureaucrats and Inhabitants of a Popular Urban Area in a Post Office. This field work study in a post office in a urban popular area gives elements for the analysis of practical relations between a local public agency and its public. Agents have an ambiguous attitude towards local population, because of their professional position, of their working conditions and because of their relations – socially distant but familiar – with customers. Their attitude varies between strict respect of rules, and involvement in deeper sociability. Clients are mainly dominated in those front office relations, but helpfulness and familiarity allow the development of more integrative relations with the institution and its employees.
|
LITERATURA / REFERENCES
- Arborio, A.-M. (1996). Savoir profane et expertise sociale. Les aides-soignantes dans l’institution hospitalière. Genèses. Sciences sociales et histoire, 22, 87–106.
- Beaud, S., Noiriel, G. (1989). Penser l’intégration des immigrés. Hommes et migrations, 1133, 43–56.
- Becker, H. (1970). Social-class variations in the teacher-pupil relationship. W: F. Ginor (red.), Sociological Work. Method and Substance (s. 137–150). Chicago: Aldine Publishing Company.
- Borzeix, A. (2000). Relation de service et sociologie du travail – l’usager: une figure qui nous dérange? Cahiers du genre, 28, 19–48.
- Bourdieu, P. (2005 [1979]). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia (tłum. P. Biłos). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Bourdieu, P. (2007 [1972]). Szkic teorii praktyki (tłum. W. Kroker). Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
- Cabrera, D., Rosenberg, S. (1994). Une poste à La Courneuve. Film documentaire. Iskra, Arte, Planète, Périphérie.
- Cartier, M. (2002). Des facteurs et leurs tournées. Une élite populaire dans la France du XXe siècle. Thèse de doctorat, sous la direction de F. Weber, EHESS.
- Chamboredon, J.-C., Lemaire, M. (1970). Proximité spatiale et distance sociale. Les grands ensembles et leur peuplement. Revue française de sociologie, 11, 3–33.
- Chaty, L. (1993). Le rapport aux postes. Pour une analyse de la configuration de l’administration face à ses usagers, le cas d’un bureau de poste parisien. Politiques et management public, 3, 77–96.
- Dardy, C. (1994). L’art des guichets. Ethnologie des rapports administrés-administrations dans le cadre d’une politique communale de développement social. Plan urbain.
- Demailly, L. (1998). Les métiers relationnels de service public: approche gestionnaire, approche politique. Lien social et politique-RIAC, 40, 17–24.
- Desrosières, A., Goy, A., Thévenot, L. (1983). L’identité sociale dans le travail statistique: la nouvelle nomenclature des professions et catégories socioprofessionnelles. Economie et statistique, 152, 55–81.
- Dubois, V. (1999). La vie au guichet. Relation administrative et traitement de la misère. Paris: Economica.
- Elias, N. (2008 [1987]). Społeczeństwo jednostek (tłum. J. Stawiński). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Gadrey, J., Ghillebaert, E., Gallouj, F. (1998). Formes et coûts de la production de la relation sociale dans les relations de service public: le cas des guichets de la Poste. Lien social et politique-RIAC, 40, 75–88.
- Gdula, M., Sadura, P. (red.) (2012). Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Goffman, E. (1975). Charakterystyka instytucji totalnych (tłum. Z. Zwoliński). W: W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych (s. 150–177). Warszawa: PWN.
- Hoggart, R. (1976 [1957]). Spojrzenie na kulturę robotniczą w Anglii (tłum. A. Ambros, przedm. A. Kłoskowska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Hughes, E. (1997). Le regard sociologique. Paris: Éditions de L’EHESS.
- Joseph, I. (1996). Les bureaux de poste. Espace accessible et temps d’attente. BB et A. Mission de la recherche de La Poste.
- Joseph, I., Jeannot, G. (red.) (1995). Métiers du public. Les compétences de l’agent et l’espace de l’usager. Paris: Éditions du CNRS.
- Kantorowicz, E. (2007). Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej (tłum. M. Michalski, A. Krawiec; red. nauk. J. Strzelczyk). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Lipsky, M. (1980). Street Level Bureaucracy. Dilemmas of the Individual in the Public Service. New York: Russel Sage Foundation.
- Rosenberg, S. (1997). L’insertion d’un bureau de poste dans son quartier. Constats et préconisations. La Poste, Direction du service public, Mission de la recherche, Île de France.
- Schwartz, O. (1993). L’empirisme irréductible. Postface. W: N. Anderson, Le hobo. Sociologie du sans abri (s. 263–305). Paris: Nathan.
- Schwartz, O. (1998). La notion de «classes populaires», Habilitation à diriger des recherches en Sociologie. Université de Versailles Saint-Quentin-en-Yvelines.
- Siblot, Y. (2006). Faire valoir ses droits au quotidien. Les services Publics dans le quartiers populaires. Paris: Presses de Sciences Po.
- Strobel, P. (1993). L’usager, le client et le citoyen: quels rôles dans la modernisation du service public? Recherches et prévisions, 32, 31–44.
- Sztandar-Sztanderska, K. (2016). Obywatel spotyka państwo: o urzędach pracy jako biurokracji pierwszego kontaktu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Teissier, C. (1997). La poste, logique commerciale/logique de service public. Paris–Montréal: L’Harmattan.
- Warin, P. (red.) (1997). Quelle modernisation des Services publics? L’usager au coeur des réformes. Paris: La découverte.
- Weber, F. (1996). Réduire ses dépenses, ne pas compter son temps. Comment mesurer l’économie domestique? Genèses. Sciences sociales et histoire, 25, 5–28.
- Weller, J.-M. (1998). La modernisation des services publics par l’usager: une revue de la littérature (1986–1996). Sociologie du travail, 40 (1), 365–392.
- Weller, J.-M. (1999). L’État au guichet. Sociologie cognitive du travail et modernisation administrative des services publics. Paris: Desclée de Brouwer.
|